Núi thần - Về thời gian (12)

Th. Mann thích thú với vai trò của mình là một người kể chuyện toàn tri, biết hết mọi sự kiện, suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật (nhưng tự giới hạn mình ở chỗ ông không phải là toàn năng, chẳng hạn như ông cho rằng mình không thể can thiệp vào số phận của nhân vật), và ông tự cho phép mình thỏa sức tung hứng với thời gian truyên.

Để mở đầu, ông nói rằng câu chuyện này đã xảy ra từ rất lâu rồi, và trên thực tế, thì chúng ta nhớ rằng tiểu thuyết này được viết từ khoảng 1912-1923, tức là xung quanh cuộc chiến tranh thế giới lần thứ nhất. Truyện kết thúc khi HC ra trận tham gia vào cuộc chiến tranh này, như vậy thì câu chuyện thực ra chỉ là rất mới đây thôi, và cũng hoàn toàn có thể như là nó đã rất xa. Đây cũng là một phong cách đặc biệt của Th. Mann khi xuyên suốt tác phẩm của mình, ông không ngừng dùng phép châm biếm (ironie) một cách phi thường để khiến cho ngay cả những người đọc cự phách cũng khó tránh khỏi rơi vào bẫy.

Trong truyện, ông cũng phân biệt "thời gian của người" (le temps humain) với "thời gian" bình thường (le temps). Như vậy thời gian mà chúng ta ý thức được là thời gian của người, chứ không phải thời gian thực sự. Thời gian thực sự thường lẩn khuất, và chỉ đôi khi lộ ra trong sự thay đổi của tự nhiên, như khi HC ngắm những bông hoa nở theo mùa và biết là thời gian đã trôi qua. Nhưng tự nhiên đôi khi cũng lẫn lộn, ở cái xứ trên cao này, như là tuyết có thể rơi vào mùa hè, trong khi mà giữa mùa thu lạnh giá, đôi khi lại có những ngày nắng nóng rực rỡ. Chỉ những bông hoa bé nhỏ là ít khi nhầm lẫn. Và cả cái chết, khi nó nhắc nhở chúng ta một cách mạnh mẽ và tàn bạo, rằng thời gian thực sự của chúng ta không phải đã và đang trôi qua, mà là sắp đến.