Luận về nguồn gốc và cơ sở của bất bình đẳng giữa con người - JJR (25)

 Tôi dừng lại ở những bước đầu tiên này, và tôi khẩn cầu những người phán xét tôi tạm ngưng đọc ở đây; để mà suy ngẫm xem, về phát minh của duy nhất những danh từ vật lý tính, nghĩa là, về phần ngôn ngữ dễ tìm thấy nhất, con đường mà phát minh ấy còn phải thực hiện, để mà diễn đạt tất cả những tư tưởng của con người, để nó hình thành một dạng ổn định, để nó có thể được nói cho công chúng, và để ảnh hưởng lên xã hội. Tôi cầu xin họ suy nghĩ về việc đã cần phải bao nhiêu thời gian và tri thức để tìm ra những con số (chú thích 14), những từ trừu tượng, những thì quá khứ, và tất cả những thì của động từ, những phần tử, cú pháp, nối những mệnh đề, những suy luận, và tạo thành tất cả tính lô gíc của phát biểu. Về phần tôi, sợ hãi trước những khó khăn nhân lên chồng chất, và bị thuyết phục về sự bất khả gần như đã được chứng minh rằng là các ngôn ngữ đã được sinh ra và thiết lập bởi những phương tiện thuần túy nhân tính, tôi xin để cho ai muốn thì cứ thực hiện việc thảo luận về cái vấn đề khó này, đó là cái nào đã là cần thiết hơn, từ xã hội đã được gắn bó, đến việc thiết lập ngôn ngữ, hay là từ những ngôn ngữ đã được phát minh, đến việc hình thành xã hội.
----------------------------------------------------- 
Je m'arrête à ces premiers pas, et je supplie mes juges de suspendre ici leur lecture; pour considérer, sur l'invention des seuls substantifs physiques, c'est-à-dire, sur la partie de la langue la plus facile à trouver, le chemin qui lui reste à faire, pour exprimer toutes les pensées des hommes, pour prendre une forme constante, pouvoir être parlée en public, et influer sur la société. Je les supplie de réfléchir à ce qu'il a fallu de temps et de connaissances pour trouver les nombres (note 14), les mots abstraits, les aoristes, et tous les temps des verbes, les particules, la syntaxe, lier les propositions, les raisonnements, et former toute la logique du discours. Quant à moi, effrayé des difficultés qui se multiplient, et convaincu de l'impossibilité presque démontrée que les langues aient pu naître et s'établir par des moyens purement humains, je laisse à qui voudra l'entreprendre la discussion de ce difficile problème, lequel a été le plus nécessaire, de la société déjà liée, à l'institution des langues, ou des langues déjà inventées, à l'établissement de la société.