mardi 25 juin 2013

Luận về khoa học và nghệ thuật - JJR (19)


Trong khi mà những tiện nghi trong cuộc sống nhân lên, những nghệ thuật hoàn hảo lên và xa hoa trải rộng; lòng can đảm chân chính suy yếu, những phẩm hạnh quân sự lịm đi, và đó vẫn là tác phẩm của khoa học và của tất cả những nghệ thuật này đang thao túng trong bóng tối của căn phòng. Khi những người Goths tàn phá Hy Lạp, tất cả các thư viện chỉ được cứu khỏi lửa nhờ cái ý kiến được gieo bởi một người trong số họ, rằng là cần phải để lại cho kẻ thù những đồ đạc chuyên dụng để làm chúng đổi hướng khỏi luyện tập quân sự và khiến chúng vui thích với những bận rộn nhàn rỗi và ít vận động. Charles VIII đã thấy mình trở nên chủ nhân của Toscane và của vương quốc Naples mà gần như không phải rút kiếm ra; và tất cả triều đình của ngài gán sự dễ dàng không ngờ này cho sự việc là những ông hoàng và giới quý tộc Italie đã vui thú trong việc khiến mình trở nên tài tình và thông thái hơn là luyện tập để trở nên mạnh mẽ và thiện chiến. Quả vậy, con người có lương tri nói khi thuật lại hai đặc điểm này, tất cả những ví dụ đều dạy cho chúng ta rằng trong luật lệ chiến đấu và trong tất cả những luật lệ giống với nó, thì việc học các khoa học thật là thích hợp trong việc làm mềm yếu và ẻo lả đi những lòng can đảm hơn là làm chúng mạnh mẽ và sống động.

Những người La Mã đã thú nhận rằng phẩm hạnh quân sự đã tắt đi nơi họ khi họ bắt đầu càng hiểu biết về những bức tranh, những bức chạm khắc, những bình mỹ nghệ, và vun trồng mỹ thuật; và như thể là cái vùng đất trứ danh này đã được định phận vào việc không ngừng dùng làm ví dụ cho những dân tộc khác, sự nổi lên của dòng họ Medicis và sự phục hồi của văn chương đã làm rơi rụng một lần nữa và có lẽ là mãi mãi cái danh tiếng thiện chiến mà Italie có vẻ đã khôi phục lại được từ cách đây vài thế kỷ.

------------------------------------- 
Tandis que les commodités de la vie se multiplient, que les arts se perfectionnent et que le luxe s'étend; le vrai courage s'énerve, les vertus militaires s'évanouissent, et c'est encore l'ouvrage des sciences et de tous ces arts qui s'exercent dans l'ombre du cabinet. Quand les Goths ravagèrent la Grèce, toutes les bibliothèques ne furent sauvées du feu que par cette opinion semée par l'un d'entre eux, qu'il fallait laisser aux ennemis des meubles si propres à les détourner de l'exercice militaire et à les amuser à des occupations oisives et sédentaires. Charles VIII se vit maître de la Toscane et du royaume de Naples sans avoir presque tiré l'épée; et toute sa cour attribua cette facilité inespérée à ce que les princes et la noblesse d'Italie s'amusaient plus à se rendre ingénieux et savants qu'ils ne s'exerçaient à devenir vigoureux et guerriers. En effet, dit l'homme de sens qui rapporte ces deux traits, tous les exemples nous apprennent qu'en cette martiale police et en toutes celles qui lui sont semblables, l'étude des sciences est bien plus propre à amollir et efféminer les courages qu'à les affermir et les animer.
Les Romains ont avoué que la vertu militaire s'était éteinte parmi eux à mesure qu'ils avaient commencé à se connaître en tableaux, en gravures, en vases d'orfèvrerie, et à cultiver les beaux-arts; et comme si cette contrée fameuse était destinée à servir sans cesse d'exemple aux autres peuples, l'élévation des Médicis et le rétablissement des lettres ont fait tomber derechef et peut-être pour toujours cette réputation guerrière que l'Italie semblait voir recouvrée il y a quelques siècles.



 

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire