jeudi 28 février 2013

Nguyễn An Ninh dịch "Dân ước" của Rousseau (7)

-->
-->
Nếu dạy : "Chúng bây phải vâng theo quyền-phép" chỉ nghĩa là : "Chúng bây phải chìu theo cái cường-lực", thì tôi cũng cho lời dạy ấy là phải, nhưng tôi tưởng là không cần mấy, vì tôi dám đoan rằng không ai làm trái lời dạy ấy đâu. Tôi cũng biết rằng quyền-lực là của Trời giao cho. Nhưng mà cái bịnh cũng là gốc nơi Trời mà ra vậy. Tôi có nên kêu thầy-thuốc đến hay không ? Anh ăn-cướp đón tôi tại gốc rừng, tôi phải móc hết túi tôi ra, nhưng tôi có thể giữ lại được thì có cái gì buộc lương-tâm tôi phải đưa hết bạc cho anh ăn-cướp hay không ? Cây súng-sáu của anh ăn-cướp cũng là một cái quyền-lực vậy.

Thế thì cái cường-lực không bao giờ sanh ra quyền-lực được. Và chỉ quyền-pháp trúng-lý mới được ép người.
(Còn tiếp)
 ---------------------------------------------------------- 


Obéissez aux puissances. Si cela veut dire, cédez à la force, le précepte est bon, mais superflu, je réponds qu'il ne sera jamais violé. Toute puissance vient de Dieu, je l'avoue; mais toute maladie en vient aussi. Est-ce à dire qu'il soit défendu d'appeler le médecin? Qu'un brigand me surprenne au coin d'un bois: non seulement il faut par force donner la bourse, mais quand je pourrais la soustraire suis-je en conscience obligé de la donner? car enfin le pistolet qu'il tient est aussi une puissance.
Convenons donc que force ne fait pas droit, et qu'on n'est obligé d'obéir qu'aux puissances légitimes. Ainsi ma question primitive revient toujours.

(à suivre)

Aucun commentaire:

Enregistrer un commentaire